In de Chinese Gezondheidsleer is de winter de tijd van het “grote yin”. De natuur is in rust en het is donker en kouder. De energie heeft zich in de aarde teruggetrokken om krachten op te doen voor de lente waarin weer nieuw leven kan ontstaan. Als wij met het ritme van de seizoenen mee leven is de winter ook voor ons een periode van rust en herstel waarna we weer vol energie het voorjaar in kunnen gaan. De winter is een tijd om wat meer naar binnen te keren, om weer verbinding te maken met onze bron, een tijd van bezinning en reflectie op het afgelopen jaar. In de Vijf Elementenleer hoort de winter tot het element Water. Bij dit element horen de organen Nieren en Blaas. Bij een disharmonie in het Water element kun je last hebben van bijvoorbeeld: vermoeidheid, lage rugpijn, kouwelijkheid, pijnlijke knieën of vaak moeten plassen. Tips om gezond te blijven in de winter:
• Neem tijd voor rust en ontspanning. Zorg voor voldoende slaap, ga mediteren of doe bijvoorbeeld de bodyscan oefening. Je gaat op een rustige plek liggen en vervolgens ga je aandachtig je hele lichaam langs terwijl je waarneemt wat je in de verschillende lichaamsdelen voelt. Je begint met je aandacht bij je voeten en gaat langzaam naar boven via je benen, je buik, je rug, je schouders, je armen en handen, je nek en je eindigt met je aandacht bij je kruin. Op internet zijn ook verschillende ingesproken bodyscan oefeningen te vinden.
• Kleed je warm. De Chinese Gezondheidsleer zegt dat het gebied van de nek en de schouders erg vatbaar is voor het binnendringen van wind en koude, houd deze dus goed bedekt. Het is ook belangrijk om je onderrug en nieren goed warm te houden dus draag geen korte kleding maar bijvoorbeeld een extra hemd of meer laagjes.
• Eet verwarmende voeding. Eet in de winter liever geen overmaat aan verkoelende voeding, zoals tropisch fruit, yoghurt of rauwkost. Geef je lichaam warmte door meer te koken en verwarmende kookmethoden te gebruiken zoals bakken, stoven of een ovenschotel. Ook verwarmende kruiden helpen om je lichaam te verwarmen maar pas op dat je niet teveel extreem hete kruiden zoals chili, kaneel, kerrie of gember gebruikt. Dat kan namelijk weer ten koste gaan van je verkoelende rustgevende yin energie. En yin energie hebben we hard nodig om te kunnen ontspannen in onze drukke yange maatschappij. Het is misschien even wennen maar je lichaam wordt ook erg blij van een warm ontbijt. Voorbeelden hiervan zijn: een omelet met groenten, hartige pannenkoeken, een kop soep of wat is overgebleven van het avondeten van de vorige dag.
• Blijf in beweging. Dat hoeft helemaal geen hele intensieve sportbeoefening te zijn. Rustige beweging zoals yoga, Qi Gong oefeningen, Do-in of een wandeling in het bos zorgen er ook voor dat de Qi blijft stromen. Een fijne Do-in oefening voor het Water element is de volgende: ga op de grond zitten met de benen gestrekt (soms helpt een klein kussentje onder je zitvlak om je bekken naar voren te kantelen en beter rechtop te kunnen zitten). Buig op een uitademing je bovenlichaam naar voren en reik naar je voeten, kijk maar hoe ver je komt. Adem nu rustig door en blijf een aantal minuten in deze houding. Forceer jezelf niet maar voel de strekking aan de achterkant van de benen, billen en rug. Kom dan langzaam weer uit de houding.